Udało się wyjaśnić przyczynę gwałtownego spadku jasności nadolbrzyma
17 czerwca 2021, 13:53Betelgeza, najbliższy nam czerwony nadolbrzym, to dziesiąta najjaśniejsza gwiazda na niebie. W bliskiej podczerwieni jest zaś gwiazdą najjaśniejszą. Gdyby znajdowała się w centrum Układu Słonecznego, orbita Jowisza znalazłaby się w jej wnętrzu. W latach 2019–2020 Betelgeza zaczęła przygasać i pojawiły się spekulacje, że może eksplodować. Tymczasem gwiazda wróciła do dawnej jasności, a teraz udało się rozwiązać zagadkę jej tajemniczego zachowania.
Najstarszy pomnik wojenny? W Syrii zidentyfikowano mezopotamski kurhan sprzed ponad 4000 lat
31 maja 2021, 13:55W Syrii na stanowisku Banat-Bazi zidentyfikowano pamiątkowy kurhan sprzed ponad 4000 lat, który oryginalnie przypominał piramidę schodkową. Sztuczne wzgórze, zwane „Białym pomnikiem" – od koloru materiałów użytych do jego budowy – było badane po raz pierwszy przed kilkudziesięciu laty. Dopiero jednak najnowsze wykopaliska odkryły jego tajemnicę.
Największa mapa ciemnej materii powstała dzięki obserwacji olbrzymiej liczby galaktyk
31 maja 2021, 08:31Powstała największa mapa ciemnej materii, niewidzialnego materiału, który – jak sądzą naukowcy – stanowi nawet 80% materii wszechświata. Jako że materia zagina światło astronomowie, obserwując światło dochodzące do nas z odległych galaktyk, wnioskują o obecności materii na podstawie zaburzeń jego drogi.
Cmentarz z okresu państwa wielkomorawskiego. Rzadkie odkrycie na Słowacji
26 maja 2021, 09:03W miejscowości Slovenska Nova Ves w pobliżu Trnawy na Słowacji znaleziono cmentarz z okresu państwa wielkomorawskiego. To jedyne tego typu znalezisko w kraju trnawskim. Tym ważniejsze, że pochówki z Wielkiej Morawy w ogóle znajdowane są dość rzadko.
Podlaskie: leśniczówka Dziedzinka wpisana do rejestru zabytków
20 maja 2021, 10:43Białowieska osada Dziedzinka trafiła do rejestru zabytków. Przez kilkadziesiąt lat mieszkali tam prof. Simona Kossak i fotograf dzikiej przyrody Lech Wilczek. W skład osady wchodzą leśniczówka i stodoła ze spichlerzem. Oba obiekty przetrwały do dziś w niezmienionej formie. Stanowią źródło badań nad drewnianą architekturą związaną z terenami Puszczy Białowieskiej.
Wielka Brytania formalnie uzna zwierzęta za istoty czujące
13 maja 2021, 07:48Rząd brytyjski przygotował przepisy, które uznają zwierzęta za istoty czujące. To olbrzymie zwycięstwo obrońców praw zwierząt. Nowe przepisy zakażą m.in. większości eksportu żywych zwierząt czy importu trofeów myśliwskich. Wśród serii ustaw znajdą się rozwiązania opisujące prawa zwierząt hodowlanych i domowych czy ochrony zwierząt poza granicami Wielkiej Brytanii, jak zakaz importu kości słoniowej, płetw rekina i – być może – stłuszczonych gęsich wątróbek.
Stany Zjednoczone zapowiadają znacznie zmniejszenie emisji CO2
26 kwietnia 2021, 10:51Drugi największy na świecie emitent dwutlenku węgla, Stany Zjednoczone, zapowiedział, że do 2030 roku zredukuje emisję o 50–52 procent w porównaniu z emisją z roku 2005. Administracja prezydenta Bidena chce w ten sposób zachęcić inne kraje do wyznaczenia sobie bardziej ambitnych celów przed listopadowym spotkaniem COP26 ONZ.
Słonie w Afryce zajmują jedynie 17% zdatnych dla nich terenów
22 kwietnia 2021, 12:11Słonie mogłyby występować na ponad 60% obszaru Afryki, a zajmują jedynie 17% zdatnego dla nich terenu. Przyjrzeliśmy się każdemu kilometrowi kwadratowemu kontynentu. Stwierdziliśmy, że na 62% z przeanalizowanych 29,2 miliona kilometrów występuje odpowiedni dla słoni habitat, mówi główny autor badań, Jake Wall z kenijskiego Mara Elephant Project
Turcja: w Mastaurze odkryto wyjątkowy amfiteatr sprzed ok. 1800 lat
8 kwietnia 2021, 12:01W Mastaurze (ok. 120 km na południowy wschód od Izmiru, w pobliżu miasta Nazili) odkryto amfiteatr sprzed ok. 1800 lat, który mógł pomieścić do 20 tys. widzów oglądających walki gladiatorów i zwierząt. Był on częściowo zakryty roślinnością.
Niemcy zwrócą brązy z Beninu. To początek odzyskiwania zrabowanych dzieł sztuki przez byłe kolonie?
24 marca 2021, 13:19Niemcy będą pierwszym krajem, który zwróci do kraju pochodzenia jedne z najwspanialszych zabytków sztuki afrykańskiej, brązy z Beninu. Niemiecka delegacja z ministrem kultury na czele odwiedziła Benin City, by omówić warunki porozumienia. Prawdopodobnie zostanie ono podpisane jeszcze latem bieżącego roku. Otworzy to nowy rozdział zwrotu dzieł sztuki zrabowanych z byłych kolonii.
